काठमाडोैं । वैशाख २१ । काठमाण्डौ महानगरपालिकामा दैनिक रूपमा प्रतिव्यक्ति २ सय ३२ ग्राम फोहर उत्पादन हुने गरेको पाईएको छ । यो हिसाबले एउटै व्यक्तिले सातामा डेढ किलो र महिनामा ६ किलो भन्दा बढी फोहर उत्पादन गर्छन् । काठमाण्डोै महानगरपालिकाको २६ नम्वर वडा लैनचौरमा फोहरमैला प्रत्येक घरमा कति निस्कने गर्छ भनेर गरिएको अध्ययनले यस्तो परिणाम देखाएको हो । वडाका एक सय घरमा सिर्जनशील एकिकृत दिगो बिकास समाज (सिआईएसडिएस) ले गरेको अनुसन्धानले दैनिक उत्पादन हुने मध्ये ४५.४५ प्रतिशत फोहर घरमै कुहाएर मल बनाउन सकिने खालको हुन्छ । वडाको करिव १४ हजार घरधुरीका ५९ हजार जनसंख्या मध्ये सिआईएसडिएसको अध्ययनले महानगरपालिकामा वसोवास गर्ने व्यक्तिहरु मध्ये एक जना व्यक्तिवाट ४५.४४ कुहिने फोहर,२४.२९ प्लाष्टिकजन्य,२३.२९ कागज, २.८६ सिसा,२.६५ धातु,१.०३ टेनटिज र ०.४६ प्रतिशत अन्य फोहर जम्मा हुने गरेको देखाएको छ । एक जना व्यक्तिले दैनिक २३२ ग्राम फोहर उत्पादन गर्दा ४५.४४ प्रतिशत फोहरलाई घरमा नै व्यवस्थापन गर्न सकिने देखिएको सिअाईएसडिएसकी अध्यक्ष खिमा खनालले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार यसरी ७०० घरधुरीमा हिसाव गर्दा एक दिनमा १ हजार ६२४ केजी फोहर उत्पादन हुन्छ । उक्त फोहरबाट ७३७.९५ केजी मल उत्पादन गर्न सकिने पनि उहाँले जानकारी दिनुभयो । सिआईएसडिएसको २०१८ को तथ्याङ्क अनुसार एक जनाले २३२ ग्राम गर्छ जस मध्ये ४५.४४ प्रतिशत कुहिने फोहर हो । सिआईएसडिएसको २०१८ को रिसर्च अनुसार अर्गानिक वेष्ट, ६३.०७२ केजी, इनअर्गानिक २५.८६३ केजी, प्लाष्टिक ९.२८८ केजि, कागज ७.३६१ केजी,सिसा ६.४०५ केजी ,टयाक्टाईस १.६२८ केजी र अरु १. १८ केजी उत्पादन हुन्छ । त्यसलाई हाल प्राईभेट संस्थाहरुले महिनामा केही रकम लिई डम्पीङ साईडमा थुपार्ने काम गर्दछन । त्यसले न राष्ट्रलाई राहत हुन्छ नत समस्याको दीर्घकालिन समाधान हुन्छ, त्यसैले फोहरमैलाको दिगो समाधान र व्यवस्थापन गर्न घरवाटै घटाउने र मल उत्पादन गर्ने प्रविधिमा जानुपर्छ-अध्यक्ष खनालले भन्नुभयो। त्यसका लागि कुहिन र नकुहिने दुवै फोहर घरबाटै ब्यवस्थापन गरेर फोहरबाट मोहर बनाउनुपर्ने उहाँको भनाई छ । स्थानीय स्तरमा फोहर संकलन, व्यवस्थापन र मल उत्पादन गर्न सके ल्याण्डफिल्ड साईडको समस्या पनि तत्काल नहुने र काठमाडोै सफा सुन्दर र हरियाली शहर हुनेछ ।त्यसको अर्को फाईदा नागरिक स्वस्थर सफा वातावरणमा वाँच्न पाउने अधिकारको सुनिश्चित हुन्छ
